CIT

Ustawa z 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych – dalej u.p.d.o.p.; ustawa z 14.10.2021 r. o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych innych ustaw; ustawa z 14.10.2021 r. o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw; ustawa z 29.10.2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw – dalej Polski Ład

(poniższe zestawienie nie uwzględnia zmian wprowadzanych przez Polski Ład, które wchodzą w życie 8.12.2021 r. oraz 1.01.2023 r.)

Przepisy obowiązujące od 1.01.2022 r.

Spółki jawne

Zmieniony art. 1 ust. 3 pkt 1a lit. c u.p.d.o.p., dotyczący przypadków, w których przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie będą miały zastosowania do spółki jawnej, rozszerza katalog o złożenie stosownej informacji w przypadku nowo utworzonej spółki oraz spółki powstałej z przekształcenia innej spółki. Dodany art. 1 ust. 4a u.p.d.o.p. wskazuje na obowiązek złożenia aktualizacji informacji również przez spółki jawne, które nie składały wcześniej takiej informacji

Podatkowa grupa kapitałowa (PGK) - warunki determinujące powstanie PGK

Zarząd na terytorium Polski

 Dodano art. 3 ust. 1a u.p.d.o.p. uregulowano, co należy rozumieć poprzez posiadanie zarządu na terytorium Polski. Posiadanie zarządu w Polsce ma miejsce m.in., gdy na jej terenie są w sposób zorganizowany i ciągły prowadzone bieżące sprawy podatnika

Definicja rzeczywistego właściciela

Zmiana art. 4a pkt 29 u.p.d.o.p. polega na usunięciu sformułowania „prawnie lub faktycznie” oraz wskazaniu, że weryfikacja prowadzenia przez podmiot rzeczywistej działalności gospodarczej powinna uwzględniać charakter oraz skalę prowadzonej przez ten podmiot działalności. Zmiana ma charakter doprecyzowujący, a jej celem jest zbliżenie rozumienia pojęcia rzeczywistego właściciela do jego rozumienia na gruncie międzynarodowym

Przychody z zysków kapitałowych

Doprecyzowanie w art. 7b ust. 1 pkt 1g u.p.d.o.p., dodane art. 7b ust. 1 pkt 1a i 1b u.p.d.o.p. rozbudowują katalog przychodów z zysków kapitałowych o uzyskane w następstwie przekształceń, łączeń lub podziału podmiotów oraz likwidacji spółki niebędącej osobą prawną, wystąpienia wspólnika z takiej spółki lub zmniejszenia w niej udziału kapitałowego, jeżeli Polska traci prawo do opodatkowania dochodów ze zbycia otrzymanych składników

Zamknięcie ksiąg rachunkowych

Zgodnie z dodanym art. 9 ust. 2f u.p.d.o.p. obowiązek zamknięcia ksiąg rachunkowych i sporządzenia sprawozdania finansowego ciąży na spółkach przekształcanych w przypadku przekształcenia spółki w spółkę niebędącą osobą prawną. Zgodnie z dodanym art. 9 ust. 2g u.p.d.o.p. obowiązek zamknięcia ksiąg rachunkowych ciąży na spółkach przekształcanych (jeśli prowadzą księgi rachunkowe) w przypadku przekształcenia spółki niebędącej osobą prawną w spółkę oraz przejęcia spółki niebędącej osobą prawną przez spółkę w następstwie łączenia. Jeśli księgi rachunkowe nie są prowadzone, wówczas sporządzają one wykaz składników majątku przedsiębiorstwa

Ceny transferowe: definicja podmiotów powiązanych

 Zmieniono  art. 11a ust. 1 pkt 4 lit. c u.p.d.o.p, dodano art. 11a ust. 1 pkt 4 lit. ca u.p.d.o.p, art. 11a ust. 1 pkt 4 lit. cb u.p.d.o.p, doprecyzowano kwestię wywierania znaczącego wpływu, odnosząc się również do udziału w stratach spółek (zmieniony art. 11a ust. 2 pkt 1 lit. c u.p.d.o.p.

Ceny transferowe: korekty cen transferowych

 Zmieniono art. 11e pkt 3 u.p.d.o.p, art. 11e pkt 4 u.p.d.o.p, art. 12 ust. 3aa pkt 1 oraz art. 15 ust. 1ab pkt 2 u.p.d.o.p. Poprzez uchylenie art. 11e pkt 5 u.p.d.o.p. zrezygnowano z obowiązku informowania o dokonaniu korekty w zeznaniu rocznym

Ceny transferowe: safe harbour

 Dodano art. 11f ust. 1 pkt 3 lit. c u.p.d.o.p, art. 11g ust. 1a u.p.d.o.p, art. 11n pkt 11 i 12 u.p.d.o.f, zmienionym art. 11f ust. 1 pkt 4 u.p.d.o.p.

Ceny transferowe: lokalna dokumentacja cen transferowych

 Zmieniono art. 11k ust. 1 u.p.d.o.p, art. 11n u.p.d.o.p.

Ceny transferowe: wartość transakcji kontrolowanych

 Zmieniono art. 11k ust. 2 u.p.d.o.p, art. 11l ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p. oraz dodano art. 11l ust. 2a u.p.d.o.p, art. 11l ust. 1 pkt 4a u.p.d.o.p.

Ceny transferowe: informacja o cenach transferowych

Uchyla się art. 11m u.p.d.o.p., wprowadza się do rozdziału 1a u.p.d.o.p. nowy oddział, tj. oddział 4, obejmujący art. 11t u.p.d.o.p.

Ceny transferowe: pozostałe zmiany

Dodano art. 11a ust. 5 u.p.d.o.p, art. 11o ust. 3 u.p.d.o.p. oraz zmieniono art. 11c ust. 6 u.p.d.o.p, art. 11s ust. 1 u.p.d.o.p, art. 11s ust. 2 u.p.d.o.p, art. 11p ust. 1 u.p.d.o.p,  

Przychody

Katalog przychodów rozbudowano o:

– kwotę płatności dotyczącej transakcji pomiędzy konsumentem a przedsiębiorcą przekraczającej 20 tys. zł lub równowartość tej kwoty, otrzymanej bez pośrednictwa rachunku płatniczego (dodany art. 12 ust. 1 pkt 16 u.p.d.o.p.);

– nadwyżkę wartości rynkowej składników majątku otrzymanych przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu zmniejszenia udziału kapitałowego w takiej spółce nad wydatkami poniesionymi na ich nabycie lub wytworzenie, w przypadku gdy Polska traci prawo do opodatkowania dochodów ze zbycia tych składników majątku (dodany art. 12 ust. 1 pkt 15 u.p.d.o.p.).

W przepisach dotyczących wyłączenia z przychodów, ustalania kosztów podatkowych, wyłączenia z kosztów podatkowych, amortyzacji odnoszących się do likwidacji spółki niebędącej osobą prawną oraz wystąpienia wspólnika z takiej spółki dodano sformułowanie „zmniejszenia udziału kapitałowego w takiej spółce” (m.in. art. 12 ust. 4 pkt 3a–3c, art. 15 ust. 1j pkt 4, art. 16 ust. 1 pkt 8f, art. 16g ust. 1a i 10c, art. 16h ust. 3c u.p.d.o.p.)

Do przychodów nie zalicza się pobranych zaliczek na podatek nieprzekazanych na rachunek urzędu skarbowego na podstawie ulgi na innowacyjnych pracowników (dodany art. 12 ust. 4 pkt 29 u.p.d.o.p.)

Reorganizacja podmiotów

 Transakcje polegające na reorganizacji podmiotów, tj. wymiana udziałów, połączenia lub podziały spółek

Nielegalne zatrudnianie pracowników

 W zakresie przychodów i kosztów podatkowych z tytułu nielegalnego zatrudniania pracowników

Fundusz na cele inwestycyjne

 Dodano art. 15 ust. 1hba u.p.d.o.p. art. 15 ust. 1hb u.p.d.o.p., art. 15 ust. 1hbb u.p.d.o.p. Zmianę o charakterze doprecyzowującym wprowadzono w art. 15 ust. 1he u.p.d.o.p., gdzie sformułowanie „kwota odpisu na fundusz” zmieniono na „pomoc”.

Amortyzacja w spółkach nieruchomościowych - Zmieniono art. 15 ust. 6 u.p.d.o.p.

Cienka kapitalizacja

Zmieniony art. 15c ust. 1 u.p.d.o.p. doprecyzowuje wysokość limitu nadwyżki kosztów finansowania dłużnego, jaka może zostać zaliczona do kosztów podatkowych. Zgodnie z nowym brzmieniem przepisu podatnik ma możliwość zaliczenia do kosztów podatkowych 30% uzyskanego w roku podatkowym EBITDA albo kwoty 3 mln zł określanej jako „bezpieczna przystań”. Limity te nie sumują się. Nowe brzmienie przepisu wskazuje dodatkowo algorytm kalkulacji EBITDA. Z art. 15c ust. 14 u.p.d.o.p. usunięto normę dotyczącą „bezpiecznej przystani”. Do art. 15c ust. 1a u.p.d.o.p. przeniesiono normę dotyczącą sposobu postępowania przy wyliczeniu kwoty „bezpiecznej przystani”, w przypadku gdy rok podatkowy podatnika jest dłuższy albo krótszy niż 12 miesięcy. Zmianę o charakterze dostosowawczym wprowadzono w art. 15c ust. 15 u.p.d.o.p. Zgodnie z dodanym art. 16 ust. 1 pkt 13f u.p.d.o.p. kosztami podatkowymi nie są koszty finansowania dłużnego uzyskane od podmiotu powiązanego w części, w jakiej przeznaczono je na transakcje kapitałowe

Limit kosztów usług materialnych i licencji

Uchylono art. 15e u.p.d.o.p., odnoszący się do limitu wysokości kosztów podatkowych ponoszonych na nabycie określonych usług i praw niematerialnych. Zmiana ma na celu usunięcie wątpliwości interpretacyjnych, jakie powstawały w tym zakresie. Włączono dotychczasową regulację do przepisów definiujących minimalny podatek dochodowy (art. 24ca u.p.d.o.p.).* Podatnicy, którzy przed końcem roku podatkowego rozpoczętego przed 1.01.2022 r. nabyli prawo do odliczenia kosztów na podstawie art. 15e u.p.d.o.p., zachowują prawo do tego odliczenia także po 31.12.2021 r., w zakresie i na zasadach określonych w tym przepisie (ochrona praw nabytych). Zmiany o charakterze dostosowawczym wprowadzono w art. 15c ust. 5 u.p.d.o.p.

Brak amortyzacji lokali mieszkalnych

 Zniesiono możliwość dokonywania odpisów amortyzacyjnych od budynków i lokali mieszkalnych stanowiących odrębną nieruchomość, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej

Zwolnienia od podatku dochodowego

Dodanie art. 17 ust. 1 pkt 23a u.p.d.o.p. wprowadza zwolnienie od podatku dochodowego dochodów uzyskanych przez wykonawcę kontraktowego mającego miejsce zamieszkania na terytorium Polski z tytułu dostarczania towarów i usług siłom zbrojnym USA lub budowy infrastruktury dla tych sił zbrojnych na podstawie umowy lub umowy o podwykonawstwo zawartych z tymi siłami zbrojnymi lub na ich rzecz. Zmiana w art. 17 ust. 1 pkt 34a oraz ust. 4 u.p.d.o.p. doprecyzowuje, że mowa jest o dochodach osiągniętych z realizacji nowej inwestycji i uzyskanych na terenie określonym w decyzji o wsparciu. Dodano art. 17 ust. 6aa u.p.d.o.p., wskazujący, że przepis dotyczący prowadzenia działalności również poza terenem specjalnej strefy ekonomicznej określonym w zezwoleniu lub terenem określonym w decyzji o wsparciu stosuje się odpowiednio do ustalania wielkości zwolnienia od podatku dochodowego Zgodnie ze zmienionym art. 17 ust. 1 pkt 58a u.p.d.o.p. warunkiem skorzystania ze zwolnienia jest posiadanie przez alternatywną spółkę inwestycyjną zbywającą udziały bezpośrednio nie mniej niż 5% udziałów (akcji) w kapitale spółki zbywanej. Dodanie art. 17 ust. 1 pkt 62 u.p.d.o.p. wprowadza nowe zwolnienie od podatku dochodowego od przychodów uzyskanych z odpłatnego zbycia zabytku ruchomego muzeum i bibliotece. Zmiany uszczelniające wprowadzono także w art. 17 ust. 6c u.p.d.o.p. (mała klauzula) poprzez dodanie do katalogu czynności prawnych, których jedynym celem jest uniknięcie opodatkowania, czynności innej niż zawarcie umowy, której efektem jest podejmowanie w sztuczny sposób czynności faktycznych dokonanych przede wszystkim w celu uzyskania zwolnienia podatkowego. Doprecyzowano, że mowa jest o dochodach osiągniętych z realizacji nowej inwestycji

Ulga B+R

Zmienionymi art. 18d ust. 3d–3f u.p.d.o.p, art. 18d ust. 7 u.p.d.o.p, art. 18d ust. 8 u.p.d.o.p. art. 18d ust. 9 u.p.d.o.p.

Ulga na innowacyjnych pracowników

art. 18db u.p.d.o.p. art. 18db ust. 1 u.p.d.o.p. dodany art. 18db ust. 2 u.p.d.o.p, art. 18db ust. 3 u.p.d.o.p.). Dalsze przepisy art. 18db u.p.d.o.p. regulują szczegółowe zasady stosowania przedmiotowej ulgi.Zgodnie z art. 67 ust. 2 Polskiego Ładu pomniejszenie stosuje się po raz pierwszy w 2023 r.

Ulga na prototyp - uregulowano w dodanym art. 18ea u.p.d.o.p.

Ulga na ekspansję - uregulowano w dodanym art. 18eb u.p.d.o.p.

Ulga konsolidacyjna (ulga na nabycie udziałów/akcji) - uregulowano w dodanym art. 18ec u.p.d.o.p.

Ulga na pierwszą ofertę publiczną (IPO) - uregulowano w dodanym art. 18ed u.p.d.o.p.

Ulga za wspieranie działalności sportowej, kulturalnej oraz szkolnictwa wyższego i nauki

 uregulowano w dodanym art. 18ee u.p.d.o.p.

Ulga na nabycie terminala płatniczego - uregulowano w dodanym art. 18ef u.p.d.o.p.

Podstawa opodatkowania

Zmiany o charakterze dostosowawczym wprowadzono w art. 18f ust. 1 u.p.d.o.p. we wstępie do wyliczenia, tj. rozbudowano katalog odliczeń kwot z tytułu ulg o ulgę na innowacyjnych pracowników, na prototyp, ekspansję, na nabycie udziałów (akcji), na pierwszą ofertę publiczną, z tytułu wspierania działalności sportowej, kulturalnej oraz szkolnictwa wyższego i nauki, na nabycie terminala płatniczego i na robotyzację

CFC zagraniczna jednostka kontrolowana (controlled foreign corporation, CFC)

Tzw. przerzucanie dochodów

Wprowadzenie do opodatkowania nowej koncepcji tzw. przerzucania dochodów ma miejsce poprzez dodanie art. 24aa u.p.d.o.p., mającego na celu przeciwdziałanie unikaniu opodatkowania za pomocą spółek pośredniczących. Zgodnie z art. 24aa ust. 1 u.p.d.o.p. podatek od przerzuconych dochodów wynosi 19%. Pozostałe przepisy art. 24aa u.p.d.o.p. regulują szczegółowe zasady opodatkowania tzw. przerzucania dochodów.

Minimalny podatek dochodowy

Instytucję minimalnego podatku dochodowego wprowadzono w dodanym art. 24ca u.p.d.o.p., mając na celu przeciwdziałanie luce budżetowej w CIT oraz wdrożenie kierunku myślenia OECD. Zgodnie z art. 24ca ust. 1 u.p.d.o.p. minimalny podatek dochodowy wynosi 10%. Zasady obliczenia straty i udziału dochodu w przychodach przedstawiono w art. 24ca ust. 2 u.p.d.o.p. Na podstawę opodatkowania składają się (art. 24ca ust. 3 u.p.d.o.p.)

Kwalifikowany dochód z kwalifikowanych praw własności intelektualnej

 Zmieniony art. 24d ust. 8 u.p.d.o.p., dodany art. 24d ust. 9a u.p.d.o.p.

Podatek od dochodów z niezrealizowanych zysków (exit tax)

Zmiana art. 24f ust. 2 pkt 1 i 2 u.p.d.o.p. polega na usunięciu sformułowania „w całości albo w części” (określenie to nie wynika bowiem z literalnego brzmienia dyrektywy Rady (UE) 2016/1164 z 12.07.2016 r. ustanawiającej przepisy mające na celu przeciwdziałanie praktykom unikania opodatkowania, które mają bezpośredni wpływ na funkcjonowanie rynku wewnętrznego i w praktyce może budzić wątpliwości interpretacyjne) oraz dodaniu w art. 24f ust. 2 pkt 2 u.p.d.o.p. transgranicznego przekształcenia. Usunięcie sformułowania „w całości albo w części” dokonane zostało także w art. 24k ust. 3 u.p.d.o.p., dotyczącym odpowiedniego stosowania przepisów o podatku od dochodów z nierealizowanych zysków do nieodpłatnego przekazania składnika majątku oraz wniesienia składnika majątku do pomiotu innego niż spółka lub spółdzielnia. Uchyla się art. 24l u.p.d.o.p., dotyczący upoważnienia ministra do określenia wzorów deklaracji i informacji

Opodatkowanie spółek holdingowych

 Wprowadzenie reżimu holdingowego mającego sprzyjać lokalizacji spółek holdingowych w Polsce ma miejsce w dodanym rozdziale 5b u.p.d.o.p. (art. 24m–24p u.p.d.o.p.).

Zryczałtowane zaliczki na podatek dochodowy

Dodany art. 26 ust. 2ca u.p.d.o.p. wskazuje na obowiązek przekazania przez podmioty dokonujące wypłat należności z art. 26 ust. 2c u.p.d.o.p. poprzez rachunki papierów wartościowych albo zbiorcze informacji o powiązaniach i przekroczeniu kwoty 2 mln zł. Ustalenia przekroczenia kwoty oraz występowania powiązań dokonuje podmiot prowadzący rachunki papierów wartościowych albo rachunki zbiorcze (dodany art. 26 ust. 2ed u.p.d.o.p.). Zmieniony art. 26 ust. 1ab u.p.d.o.p. wskazuje na niestosowanie regulacji dotyczących niepobrania podatku, o których mowa w tym przepisie, do Skarbu Państwa będącego emitentem obligacji

WHT

Normę zawartą w art. 26 ust. 1 u.p.d.o.p., dotyczącą ograniczenia 2 mln zł wypłaty na rzecz tego samego podatnika, przeniesiono do zmienionego art. 26 ust. 2e u.p.d.o.p. Jednocześnie zawężono katalog wypłat, których dotyczy ograniczenie, do wypłat z tytułu dywidend oraz innych przychodów (dochodów) z tytułu udziału w zyskach osób prawnych (art. 22 ust. 1 u.p.d.o.p.) oraz odsetek i praw autorskich i praw pokrewnych (art. 21 ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p.), dokonywanych na rzecz podmiotów powiązanych, o których mowa w przepisach o cenach transferowych (dodany art. 26 ust. 2ea u.p.d.o.p.). Zgodnie z dodanym art. 26 ust. 2eb u.p.d.o.p. wyłączone z mechanizmu WHT refund są dywidendy wypłacane polskim rezydentom.

WHT: Opinia o stosowaniu preferencji

Zmieniony art. 26b ust. 1 u.p.d.o.p., art. 26b ust. 3 pkt 4 u.p.d.o.p.  art. 26b ust. 3 pkt 1, ust. 7 pkt 3 oraz ust. 8 u.p.d.o.p. polegają na dodaniu zapisu o warunkach zastosowania UPO. Zmiany o charakterze dostosowawczym wprowadzono w art. 26 ust. 2g i 2h oraz art. 26b ust. 2–7 i 10–12 u.p.d.o.p

Zeznanie roczne

Zmieniony art. 27 ust. 1 u.p.d.o.p. wskazuje na różnicę między podatkiem należnym a sumą zapłaconych od początku roku zaliczek. Zmiany doprecyzowujące dotyczące składania przez spółki nieruchomościowe informacji za pomocą środków komunikacji elektronicznej oraz udostępniania ich przez Szefa KAS urzędom skarbowym wprowadzono w zmienionym art. 27 ust. 1e i dodanych art. 27 ust. 1h i 1i u.p.d.o.p. W art. 27 ust. 1g u.p.d.o.p. wskazano prawidłowe odwołanie do przepisów o cenach transferowych dotyczące obliczenia posiadania pośredniego. Zmieniony art. 27 ust. 2 u.p.d.o.p. rozszerza o obowiązek przekazania przez podatników obowiązanych do sporządzenia sprawozdania finansowego również odmowy podpisu, oświadczenia lub odmowy złożenia oświadczenia, o których mowa w ustawie z 29.09.1994 r. o rachunkowości – dalej u.r. – jeśli takie zostały sporządzone. Do 15 dni po zatwierdzeniu rocznego sprawozdania wydłużono także termin przekazania dokumentów. O podmioty zwolnione podmiotowo z podatku rozszerzono też stosowanie wyłączenia z tego obowiązku. Dodano również odniesienie do art. 45 ust. 1ga u.r., dotyczącego formatu sprawozdania finansowego emitentów, których papiery wartościowe zostały dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym. Dodany art. 27 ust. 2aa u.p.d.o.p. wskazuje na obowiązek składania zeznania rocznego przez nierezydentów osiągających dochody wyłącznie z transgranicznego łączenia lub podziału podmiotów. Dodane art. 27 ust. 4b–4d u.p.d.o.p. wskazują na upoważnienia ministra finansów do wydania odpowiednich rozporządzeń

Oddziały (zakłady) na obszarze JST

Przeniesienie w całości do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przepisów dotyczących obowiązku składania informacji zawierającej wykaz zakładów (oddziałów) oraz liczbę zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, świadczących pracę w poszczególnych zakładach (oddziałach) ze wskazaniem JST, na których obszarze są położone (zmieniony art. 28 ust. 1 i 3 u.p.d.o.p.). Zmieniony art. 28 ust. 2 u.p.d.o.p. wskazuje na obowiązek składania informacji także przez podatnika opodatkowanego ryczałtem od dochodów spółek

Tzw. estoński CIT

Słowniczek pojęć odnoszący się do rozdziału o opodatkowaniu ryczałtem spółek rozbudowano o definicję rozdysponowanego dochodu z tytułu zysku netto (dodany art. 28c pkt 5 u.p.d.o.p.). Dodany art. 28e ust. 2 u.p.d.o.p. wskazuje, jaki okres należy brać pod uwagę przy określeniu pierwszego roku opodatkowania ryczałtem w sytuacji, w której podatnik dokonał wyboru tzw. estońskiego CIT przed upływem przyjętego roku podatkowego. Uchylono art. 28g u.p.d.o.p., odnoszący się do obowiązku ponoszenia nakładów inwestycyjnych. Zmianą dostosowawczą jest uchylenie art. 28j ust. 1 pkt 1 oraz art. 28o ust. 2 u.p.d.o.p.

Zmieniony art. 28h ust. 1 u.p.d.o.p. wskazuje, że podatnik opodatkowany ryczałtem nie podlega opodatkowaniu minimalnym podatkiem dochodowym (art. 24ca u.p.d.o.p.). Dodane art. 28h ust. 3 i 4 u.p.d.o.p. regulują przypadki, gdy podatnik kończący opodatkowanie ryczałtem i osiągający dochód z tytułu zysku netto nie dokonuje jednorazowego rozliczenia ryczałtu oraz gdy podatnik po dniu poprzedzającym dzień rezygnacji z ryczałtu lub utraty prawa do tego ryczałtu dokonuje wypłaty zysku lub jego dystrybucji. Znosi się warunek dotyczący limitu przychodów w wysokości 100 mln zł (uchylony art. 28j ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p.). W konsekwencji uchylono art. 28q u.p.d.o.p., odnoszący się do domiaru zobowiązania podatkowego. Zmiany o charakterze dostosowawczym wprowadzono w art. 12 ust. 1 pkt 6c, ust. 1aa, art. 15 ust. 1hb, 1hd pkt 2, art. 28j ust. 1 pkt 2, ust. 2 pkt 1, ust. 4, art. 28l ust. 1 pkt 3, art. 28t ust. 1 pkt 1–5 u.p.d.o.p.

Zmieniony art. 28j ust. 1 pkt 4 u.p.d.o.p. rozszerza katalog podmiotów mogących stosować tzw. estoński CIT o prostą spółkę akcyjną, spółkę komandytową i spółkę komandytowo-akcyjną. Zmiany dostosowawcze polegające na dodaniu obok akcjonariuszy i udziałowców także wspólników wprowadzono do art. 28j ust. 1 pkt 3 lit. a i b, pkt 4, ust. 3 pkt 1 i 2, art. 28m ust. 1 pkt 1, ust. 2, 3 pkt 1, ust. 4 pkt 3, art. 28s ust. 1 i 4 u.p.d.o.p. Ponadto w szeregu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych odwołujących się do tzw. estońskiego CIT wyrazy „ryczałt od dochodów spółek kapitałowych” zastępuje się użytymi w odpowiedniej liczbie i odpowiednim przypadku wyrazami „ryczałt od dochodów spółek”. Dodano art. 28j ust. 5 u.p.d.o.p., odnoszący się do możliwości złożenia zawiadomienia o wyborze opodatkowania ryczałtem również przed upływem przyjętego przez podatnika roku podatkowego (art. 28j ust. 1 pkt 7 u.p.d.o.p.)

W zmienionym art. 28l ust. 1 u.p.d.o.p., dotyczącym utraty prawa do opodatkowania ryczałtem, usunięto pojęcie „ostatniego” (zmieniony art. 28l ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p.).Do katalogu ukrytych zysków (art. 28m ust. 3 u.p.d.o.p.) dodano:

– wypłacane z zysku wynagrodzenie z wystąpienia wspólnika ze spółki, ze zmniejszenia udziału kapitałowego wspólnika w spółce (zmieniony art. 28m ust. 3 pkt 5 u.p.d.o.p.);

– dopłaty wypłacone w przypadku połączeń lub podziału (dodany art. 28m ust. 3 pkt 9 u.p.d.o.p.);

– odsetki od udziału kapitałowego, wypłacane na rzecz wspólnika (dodany art. 28m ust. 3 pkt 10 u.p.d.o.p.);

– zysk przeznaczony na uzupełnienie udziału kapitałowego wspólnika spółki (dodany art. 28m ust. 3 pkt 11 u.p.d.o.p.);

– świadczenia pieniężne i niepieniężne wypłacone w przypadku zmniejszenia udziału kapitałowego wspólnika w spółce (dodany art. 28m ust. 3 pkt 12 u.p.d.o.p.).

Zmienionym art. 28m ust. 7 u.p.d.o.p. doprecyzowano pojęcie wartości podatkowej składnika majątku. Do katalogu dotyczącego podstaw opodatkowania ryczałtem dodano dochód z tytułu nieujawnionych operacji gospodarczych (dodany art. 28n ust. 1 pkt 5 u.p.d.o.p.)

Zmieniono stawki ryczałtu na 10% (mały podatnik i podatnik rozpoczynający działalność) i 20% (pozostali) (zmieniony art. 28o ust. 1 pkt 1 i 2 u.p.d.o.p.). Zmieniono art. 28p ust. 3 u.p.d.o.p., dotyczący odliczenia ryczałtu należnego od wypłaconej zaliczki. Dodano art. 28r ust. 3 u.p.d.o.p., odnoszący się do obowiązku złożenia deklaracji i wpłaty ryczałtu przez podatnika osiągającego dochód z tytułu zysku netto i rozdysponowującego tym dochodem w okresie następującym po zakończeniu stosowania opodatkowania ryczałtem

W zmienionych art. 28t ust. 1 pkt 2 oraz ust. 2 i 3 u.p.d.o.p. uregulowano terminy zapłaty ryczałtu od rozdysponowanego dochodu z tytułu zysku netto. Do art. 28t ust. 1 pkt 4 u.p.d.o.p., dotyczącego zapłaty ryczałtu od dochodu z tytułu ukrytych zysków i dochodu z tytułu wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą, obok wypłaty i wydatku dodano pojęcie wykonania świadczenia. Zmieniono art. 7aa u.p.d.o.p., odnoszący się do szczegółowych zasad dotyczących obowiązków ciążących na podatnikach, którzy zdecydowali się na wybór ryczałtu, związanych z dopasowaniem dotychczasowych rozliczeń w podatku dochodowym od osób prawnych do nowych wymogów systemowych

Przychody i koszty uwzględniane przy tzw. korekcie wstępnej opisano w art. 7aa ust. 2 pkt 1 i 2 u.p.d.o.p. Podatnik ma obowiązek je wykazać w informacji sporządzanej na ostatni dzień roku poprzedzającego opodatkowanie ryczałtem (art. 7aa ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p.). Przepisów dotyczących przychodów i kosztów nie stosuje się do przychodów i kosztów niepodatkowych, z wyjątkiem tych podlegających rozliczeniu w innych terminach lub okresach zgodnie z przepisami o rachunkowości (art. 7aa ust. 3 u.p.d.o.p.)

Uelastyczniono zasady tzw. korekty wstępnej. Obowiązek zapłaty podatku od różnic przejściowych ma miejsce w ciągu miesiąca po ostatnim roku stosowania ryczałtu, a w przypadku stosowania ryczałtu przez okres dłuższy niż 4 lata podatkowe zobowiązanie wygasa w całości (art. 7aa ust. 5 pkt 1 w zw. z ust. 4 pkt 1 u.p.d.o.p.)

Dochodem z przekształcenia jest nadwyżka wartości składników majątku zgodnie z przepisami o rachunkowości ponad wartość podatkową (ustalanymi na dzień przekształcenia) (art. 7aa ust. 2 pkt 3 u.p.d.o.p.). Podatek od tego dochodu płacony jest w terminie złożenia rocznego zeznania podatkowego albo w częściach przez 2 lata (art. 7aa ust. 5 pkt 2 w zw. z ust. 4 pkt 2 u.p.d.o.p.). Zmiany o charakterze dostosowawczym wprowadzono także w pozostałych przepisach art. 7aa u.p.d.o.p. Art. 8 ust. 6a u.p.d.o.p. doprecyzowuje, że w przypadku wyboru ryczałtu od dochodów spółek przed upływem roku kalendarzowego ostatnim miesiącem roku podatkowego jest miesiąc poprzedzający pierwszy miesiąc opodatkowania ryczałtem

Ulga na robotyzację - uregulowano w dodanym art. 38eb u.p.d.o.p.

Abolicja podatkowa

Instytucja abolicji podatkowej, inaczej przejściowego ryczałtu od dochodów, uregulowana została w art. 27–49 Polskiego Ładu.

Zgodnie z art. 27 Polskiego Ładu skierowana jest do podatników PIT i CIT. Obejmuje dochody (przychody) niezadeklarowane w całości lub w części w związku z:

– nieujawnieniem w całości lub w części tych dochodów (przychodów);

– nieujawnieniem w całości lub w części źródła powstania tych dochodów (przychodów);

– przeniesieniem lub posiadaniem w jakiejkolwiek formie kapitału poza terytorium Polski, w tym w CFC;

– stosowaniem postanowień UPO w sposób niezgodny z kontekstem użycia postanowień tych umów, z ich celem oraz zamiarami państw stron tych umów;

– nierzeczywistą rezydencją podatkową;

– osiągnięciem innej niż wymieniona w poprzednich punktach korzyści podatkowej w rozumieniu art. 3 pkt 18 ustawy z 29.08.1997 r. – Ordynacja podatkowa.

Abolicja podatkowa nie ma zastosowania do (art. 28 Polskiego Ładu):

– dochodów z przestępstwa;

– dochodów z przestępstwa skarbowego czy wykroczenia skarbowego, o których we właściwym terminie nie zostanie poinformowany właściwy naczelnik urzędu skarbowego;

– podmiotów w trakcie postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub kontroli celno-skarbowej, w odniesieniu do tych dochodów.

Podstawą opodatkowania jest dochód (art. 30 w zw. z art. 29 Polskiego Ładu):

– nieopodatkowany;

– odpowiadający 25% wartości kapitału przeniesionego lub posiadanego za granicą, w tym w związku ze zmianą rezydencji podatkowej;

– odpowiadający wartości korzyści podatkowej,

osiągnięty do 31.12.2022 r., nie później niż do dnia złożenia wniosku o opodatkowanie przejściowym ryczałtem, wynikający ze zdarzeń mających miejsce przed 1.07.2021 r. (art. 82 Polskiego Ładu).

W ramach ujawnienia podstawy opodatkowania należy ponadto wskazać źródło powstania dochodu, sposób jego uzyskania oraz wysokość dochodu, którą należy ustalić w sposób najbardziej odpowiedni do stanu faktycznego i okoliczności jego powstania, a także kwotę przejściowego ryczałtu (art. 35 Polskiego Ładu).

Stawka podatku równa jest 8% podstawy opodatkowania (art. 31 Polskiego Ładu).

Zgodnie z art. 32 Polskiego Ładu skorzystanie z instytucji przejściowego ryczałtu od dochodów warunkowane jest złożeniem odpowiedniego wniosku wraz z uiszczeniem opłaty wynoszącej 1% dochodu będącego przedmiotem opodatkowania (nie niższej niż 1 tys. zł i nie wyższej niż 30 tys. zł).

Zgodnie z art. 33 Polskiego Ładu termin na złożenie wniosku o zastosowanie abolicji podatkowej przypada na okres pomiędzy 1.10.2022 r. a 31.03.2023 r. Złożenie wniosku przerywa bieg terminu przedawnienia. Wzór wniosku o opodatkowanie w formie przejściowego ryczałtu zostanie określony do 31.08.2022 r. (art. 34 Polskiego Ładu).

Przejściowy ryczałt podlega zapłacie w terminie 30 dni od złożenia wniosku (art. 36 Polskiego Ładu).

Podmiot przed złożeniem wniosku o opodatkowanie przejściowym ryczałtem może wystąpić do Rady do spraw Repatriacji Kapitału o opinię co do skutków podatkowych w przejściowym ryczałcie. Wniosek o wydanie opinii podlega opłacie w wysokości 50.000 zł, a Rada wydaje opinię nie później niż w terminie 2 miesięcy od dnia otrzymania wniosku o jej wydanie (art. 37 Polskiego Ładu).

W art. 48 Polskiego Ładu przewidziano ulgę związaną z zainwestowaniem kapitału z ujawnionego dochodu.

Pozostałe przepisy regulują szczegółowe zasady stosowania przejściowego ryczałtu.