Z dniem 1 stycznia oraz 1 lipca 2022 r. wejdą w życie ważne zmiany w przepisach ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – dalej u.p.t.u. Zmiany te wprowadzone zostaną przepisami trzech ustaw nowelizujących. Poniżej znajduje się zestawienie tych zmian.
1. Zmiany od 1 stycznia 2022 r.
Ustawa z 29.10.2021 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw) |
|
Dotychczasowy stan prawny |
Stan prawny od 1.01.2022 r. |
Umożliwienie wystawiania faktur ustrukturyzowanych |
|
Nie ma możliwości wystawiania faktur ustrukturyzowanych. |
Umożliwione zostanie wystawianie tzw. faktur ustrukturyzowanych. Faktury te będą wystawiane przy wykorzystaniu udostępnionego przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych wzoru i będą uznawane za wystawione w dniu przesłania ich do Krajowego Systemu e-Faktur. Faktury ustrukturyzowane będą uznawane za wystawione w dniu ich przesłania do Krajowego Systemu e-Faktur. Podatnicy wystawiający faktury ustrukturyzowane (niezależnie czy będą je wysyłać do odbiorców za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur czy też będą je dostarczać odbiorcom w inny sposób) będą mogli korzystać ze zwrotu VAT w skróconym do 40 dni terminie (po spełnieniu określonych przepisami art. 87 ust. 5d u.p.t.u. warunków) oraz będą mogli rozliczać faktury korygujące wystawiane w postaci faktury ustrukturyzowanej bez konieczności posiadania dokumentacji, o której mowa w art. 29a ust. 13 u.p.t.u. Wystawianie faktur ustrukturyzowanych nie będzie wymagać uzyskania akceptacji odbiorcy faktur (akceptacja będzie konieczna tylko dla uzyskania możliwości przesyłania faktur ustrukturyzowanych za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur). Co do zasady podjęcie decyzji o wystawieniu faktury ustrukturyzowanej należeć będzie wyłącznie do wystawcy faktury. Wyjątek od tej zasady dotyczyć będzie faktur korygujących faktury ustrukturyzowane, które będą musiały być wystawiane w postaci faktury ustrukturyzowanej. Dodatkowo w treści takich faktur korygujących trzeba będzie wskazywać numer identyfikujący w Krajowym Systemie e-Faktur fakturę ustrukturyzowaną, której dotyczy faktura korygująca. |
Umożliwienie przesyłania faktur za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur |
|
Nie istnieje możliwość przesyłania faktur za pomocą udostępnionego podatnikom systemu informatycznego. |
Możliwe będzie przesyłanie faktur ustrukturyzowanych za pomocą systemu informatycznego nazywanego Krajowym Systemem e-Faktur. Warunkiem tego będzie uzyskanie akceptacji odbiorcy. Akceptacja ta wyrażona będzie mogła zostać w dowolnej formie (także ustnie), gdyż przepisy nie określają wymaganej formy uzyskiwania takiej akceptacji. Faktury ustrukturyzowane otrzymywane przy użyciu Krajowego Systemu e-Faktur będą uznawane za otrzymane w dniu przydzielenia w tym systemie numeru identyfikującego fakturę. Podatnicy, którzy przy użyciu Krajowego Systemu e-Faktur otrzymywać będą faktury korygujące zmniejszające, zmniejszeń kwoty podatku naliczonego na podstawie takich faktur obowiązani będą dokonywać zawsze w okresie rozliczeniowym, w którym je otrzymali przy użyciu Krajowego Systemu e-Faktur, a więc w dniu przydzielenia w tym systemie numeru identyfikującego fakturę korygującą. |
Ograniczenie zakresu danych wymaganych w treści faktur korygujących. |
|
Faktury korygujące muszą między innymi zawierać: • wyrazy FAKTURA KORYGUJĄCA” albo „KOREKTA”, • wskazanie przyczyny korekty, • datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi lub (w przypadku faktur zaliczkowych) datę otrzymania zapłaty. |
Wyrazy FAKTURA KORYGUJĄCA” albo „KOREKTA” oraz wskazanie przyczyny korekty staną się elementami fakultatywnymi faktur korygujących, a więc będą mogły (ale nie musiały) być umieszczane w treści faktur korygujących. Daty dokonania, zakończenia dostawy towarów, wykonania usługi oraz otrzymania zapłaty nie będą elementami wykazywanymi na fakturach korygujących. |
Rozszerzenie możliwości wystawiania zbiorczych uproszczonych faktur korygujących |
|
Zbiorcze uproszczone faktury korygujące mogą być wystawiane tylko, jeżeli podatnik udziela opustu lub obniżki ceny w odniesieniu do wszystkich dostaw towarów lub usług dokonanych lub świadczonych na rzecz jednego odbiorcy w danym okresie. |
Zbiorcze uproszczone faktury korygujące będą mogły być wystawiane również w przypadkach, gdy podatnik udziela opustu lub obniżki ceny w odniesieniu do części (dowolnej) dostaw towarów lub usług dokonanych lub świadczonych na rzecz jednego odbiorcy w danym okresie. |
Wskazanie momentu rozliczania przez nabywcę faktur korygujących zmniejszających wystawianych w związku ze stwierdzeniem błędu |
|
Z przepisów nie wynika wprost moment dokonywania zmniejszenia kwoty podatku naliczonego przez nabywcę w przypadku stwierdzenia pomyłki skutkującej zawyżeniem kwoty podatku na otrzymanej fakturze |
Przepisy wskazywać będą, że w przypadku stwierdzenia pomyłki skutkującej zawyżeniem kwoty podatku na fakturze nabywca jest obowiązany do zmniejszenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym warunki obniżenia kwoty podatku wykazanego na otrzymanej fakturze zostały uzgodnione z dostawcą towarów lub usługodawcą. |
Rezygnacja z wymogu umieszczania na fakturach zaliczkowych ceny jednostkowej netto |
|
Jednym z wymaganych przepisami elementów tzw. faktur zaliczkowych jest cena jednostkowa netto. |
Wskazywanie w treści faktur zaliczkowych ceny jednostkowej netto nie będzie konieczne. |
Umożliwienie wcześniejszego wystawiania faktur |
|
Co do zasady faktury można wystawić nie wcześniej niż 30. dnia przed dokonaniem dostawy towaru, wykonaniem usługi lub otrzymaniem - przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi -- całości lub części zapłaty. |
Co do zasady faktury będzie można wystawić nie wcześniej niż 60. dnia przed dokonaniem dostawy towaru, wykonaniem usługi lub otrzymaniem - przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi -- całości lub części zapłaty. |
Rezygnacja z obowiązku oznaczania duplikatów faktur słowem „DUPLIKAT” |
|
Duplikaty faktur obowiązkowo muszą być oznaczane słowem „DUPLIKAT”. |
Oznaczanie duplikatów faktur słowem „DUPLIKAT” będzie fakultatywne. |
Ustawa z 29.10.2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw - tzw. Polski Ład |
|
Umożliwienie wyboru opodatkowania usług |
|
Nie ma możliwości rezygnacji ze stosowania zwolnień, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41 u.p.t.u., i wyboru opodatkowania czynności objętych tymi zwolnieniami. |
Możliwa będzie rezygnacja ze stosowania zwolnień, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41 u.p.t.u., i wybranie opodatkowywania podatkiem VAT według stawki 23%: 1) transakcji, łącznie z pośrednictwem, dotyczących walut, banknotów i monet używanych jako prawny środek płatniczy, z wyłączeniem banknotów i monet będących przedmiotami kolekcjonerskimi, 2) usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzania kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę, 3) usług w zakresie udzielania poręczeń, gwarancji i wszelkich innych zabezpieczeń transakcji finansowych i ubezpieczeniowych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług, a także zarządzania gwarancjami kredytowymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę; 4) usług w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług; 5) usług, w tym także usługi pośrednictwa, których przedmiotem są udziały w spółkach oraz w innych niż spółki podmiotach, jeżeli mają one osobowość prawną, z wyłączeniem usług przechowywania tych udziałów i zarządzania nimi; 6) usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie |
Wprowadzenie szybkiego zwrotu VAT dla tzw. podatników bezgotówkowych |
|
Nie ma możliwości otrzymywania szybkiego zwrotu VAT przez tzw. podatników bezgotówkowych. |
Tzw. podatnicy bezgotówkowi (tj. podatnicy ewidencjonujący większość sprzedaży za pomocą kas online oraz otrzymujący płatności głównie bezgotówkowo) będą mogli otrzymywać zwrot VAT w terminie skróconym do 15 dni. Uzyskiwanie zwrotu VAT w tym terminie będzie możliwe po spełnieniu szeregu określonych przepisami art. 87 ust. 6c u.p.t.u. warunków. Jednym z tych warunków będzie wysoki udział otrzymanych płatności zrealizowanych z wykorzystaniem instrumentów płatniczych, w tym również przy użyciu usługi polecenia przelewu w rozumieniu ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych. Określony jednocześnie zostanie przyspieszony zostanie moment uznawania za doręczone postanowień o przedłużeniu terminu 15-dniowego zwrotu VAT oraz decyzji o odmowie dokonania zwrotu VAT w terminie 15 dni. W razie nieodebrania takich postanowień i decyzji, doręczenie te będą uznawane za dokonane z upływem 4 dni od dnia: 1) rozpoczęcia przechowywania pisma w placówce pocztowej, 2) złożenia pisma w urzędzie gminy (miasta), 3) wpłynięcia tego postanowienia albo tej decyzji na adres do doręczeń elektronicznych. |
Ograniczenie niektórych preferencji w VAT w przypadku podatników, którzy nie przestrzegają obowiązku pozostawania w gotowości do przyjmowania płatności bezgotówkowych |
|
Nie istnieje obowiązek pozostawania w gotowości do przyjmowania płatności bezgotówkowych, a w konsekwencji nie istnieją żadne ograniczenia preferencji związane z naruszaniem tego obowiązku. |
Wprowadzony zostanie obowiązek pozostawania w gotowości do przyjmowania płatności bezgotówkowych. Podatnicy naruszający ten obowiązek nie będą mogli: • składać kwartalnych deklaracji VAT, oraz • otrzymywać zwrotu VAT w skróconym do 25 dni terminie. |
Zmiana sposobu powstawania obowiązku podatkowego w przypadku przeniesienia z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie |
|
Obowiązek podatkowy z tytułu dostaw towarów, do których dochodzi na skutek przeniesienia z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie powstaje na zasadach ogólnych. |
Obowiązek podatkowy z tytułu dostaw towarów, do których dochodzi na skutek przeniesienia z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie, powstawać będzie w sposób szczególny, tj. z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty z tytułu (w odniesieniu do otrzymanej kwoty). |
Nowy przypadek, w którym nie wydaje się wiążącej informacji stawkowej (WIS) |
|
Nie istnieje porozumienie inwestycyjne, a w konsekwencji nie istnieje związane z takim porozumieniem wyłączenie wydawania WIS. |
Minister właściwy do spraw finansów publicznych będzie mógł zawierać z inwestorami umowy w sprawie skutków podatkowych inwestycji planowanej lub rozpoczętej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, czyli tzw. porozumienia inwestycyjne. W związku z tym wprowadzony zostanie przepis stanowiący, że nie ma możliwości wydawania wiążącej informacji stawkowej (WIS), jeżeli zakres przedmiotowy wniosku o wydanie WIS, w dniu złożenia tego wniosku, jest przedmiotem zawartego porozumienia inwestycyjnego. |
Umożliwienie składania deklaracji kwartalnych przez niektórych podatników opłacających tzw. estoński CIT |
|
Podatnicy opłacający ryczałt od dochodów spółek (tzw. estoński CIT), którzy nie są małymi podatnikami, nie mogą składać deklaracji VAT za okresy kwartalne. |
Podatnicy opłacający ryczałt od dochodów spółek (tzw. estoński CIT), którzy nie są małymi podatnikami, będą mogli składać deklaracje VAT za okresy kwartalne, jeżeli wartość sprzedaży brutto u tych podatników nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 4.000.000 euro. |
Ustawa z 27.11.2020 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw |
|
Wprowadzenie elektronicznego obiegu dokumentów w systemie zwrotu VAT podróżnym |
|
Obieg dokumentów w ramach określonego przepisami art. 126-129 u.p.t.u. systemu zwrotu podatku VAT podróżnym następuje w formie papierowej. |
Wprowadzeny zostanie elektroniczny obieg dokumentów TAX FREE oraz elektroniczne potwierdzania wywozu towarów. |
Wprowadzenie obowiązku rejestracji sprzedawców dokonujących zwrotu VAT podróżnym na Platformie Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych do systemu TAX FREE |
|
Nie istnieje platforma elektroniczna dedykowana obsłudze systemu zwrotu podatku VAT podróżnym, a w konsekwencji sprzedawcy dokonujący zwrotu VAT podróżnym nie muszą się na takiej platformie rejestrować. |
Wprowadzona zostanie Platforma Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych do systemu TAX FREE. Podatnicy dokonujący zwrotu VAT podróżnym będą musieli być zarejestrowani na tej platformie. Rejestracja na Platformie Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych do systemu TAX FREE jest również obowiązkiem obecnych sprzedawców, którzy dokonywali zwrotu VAT podróżnym przed 1 stycznia 2022 r. Termin tej rejestracji w przypadku sprzedawców zamierzających dokonywać dostaw towarów podróżnym począwszy od dnia 1 stycznia 2022 r. upłynie końcem 31 grudnia 2021 r. |
Złagodzenie warunku nieposiadania przez sprzedawców zaległości podatkowych oraz ZUS |
|
Zwrotu podatku VAT podróżnym dokonywać mogą wyłącznie sprzedawcy, którzy co najmniej od 12 miesięcy poprzedzających złożenie wniosku o wydanie zaświadczenia stwierdzającego spełnienie warunków do dokonywania zwrotu nie posiadali zaległości w podatkach stanowiących dochody budżetu państwa oraz zaległości z tytułu składek wobec ZUS. |
Zwrotu VAT podróżnym dokonywać będą mogli sprzedawcy, którzy co najmniej od 12 miesięcy poprzedzających złożenie wniosku o wydanie zaświadczenia stwierdzającego spełnienie warunków do dokonywania zwrotu nie zalegali z wpłatami należnych składek na ubezpieczenie społeczne oraz poszczególnych podatków stanowiących dochód budżetu państwa, przekraczającymi odrębnie z każdego tytułu, w tym odrębnie w każdym podatku, odpowiednio 3% kwoty należnych składek i należnych zobowiązań podatkowych w poszczególnych podatkach (przy czym udział zaległości w kwocie składek lub podatku ustalany będzie w stosunku do kwoty należnych wpłat za okres rozliczeniowy, którego dotyczy zaległość). Powyższy warunek będzie spełniony również, jeżeli sprzedawca ureguluje, wraz z odsetkami za zwłokę, zaległości przekraczające odrębnie z każdego tytułu, w tym odrębnie w każdym podatku, odpowiednio 3% kwoty należnych składek na ubezpieczenie społeczne i należnych zobowiązań podatkowych w poszczególnych podatkach, w terminie 30 dni od dnia powstania tych zaległości. |
Wprowadzenie obowiązku ewidencjonowania dostaw towarów w systemie zwrotu podatku podróżnym za pomocą kas online |
|
Dostawy towarów dokonywane w systemie zwrotu podatku podróżnym mogą być ewidencjonowane za pomocą kas rejestrujących z papierowym lub elektronicznym zapisem kopii. |
Dostawy towarów dokonywane w systemie zwrotu podatku podróżnym nie będą mogły być ewidencjonowane za pomocą kas rejestrujących z papierowym lub elektronicznym zapisem kopii. W konsekwencji konieczne będzie ich ewidencjonowanie za poomocą tzw. kas online. |
Umożliwienie dokonywania zwrotu VAT w podróżnym we wszystkich formach gotówkowych |
|
Zwrot podatku VAT podróżnym jest dokonywany w formie wypłaty gotówkowej lub polecenia przelewu, czeku rozrachunkowego lub karty płatniczej. |
Zwrot VAT podróżnym będzie mógł być dokonywany we wszystkich formach bezgotówkowych w rozumieniu prawa bankowego. Pozostawiona przy tym pozostała możliwość dokonywania zwrotu w gotówce. |
Wyłączenie możliwości dokonaniu zwrotu VAT innej osobie niż podróżny |
|
Obecnie nie ma zakazu wypłaty zwracanego podatku VAT innej osobie niż podróżny, który dokonał nabycia towaru. |
Zwrot podatku nie będzie mógł zostać dokonany innej osobie niż podróżny, który dokonał nabycia towaru. |
Nowy warunek stosowania stawki 0% obowiązujący w przypadku zwrotu podatku VAT podróżnemu w formie gotówkowej |
|
Nie obowiązuje szczególny warunek stosowania stawki 0% do dostaw towarów dokonywanych na rzecz podróżnych, jeżeli zwrot podatku VAT dokonywany jest podróżnemu w gotówce. |
Jeżeli zwrot podatku VAT dokonywany jest podróżnemu w gotówce, warunkiem zastosowania stawki 0% do dokonywanej na jego rzecz dostawy towarów będzie posiadanie przez sprzedawcę dokumentu, na którym podróżny potwierdził własnoręcznym czytelnym podpisem otrzymanie zwrotu podatku w formie gotówkowej wraz z datą jego otrzymania. |
2. Zmiany od 1 lipca 2022 r.
Ustawa z 29.10.2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw - tzw. Polski Ład |
|
Dotychczasowy stan prawny |
Stan prawny od 1.07.2022 r. |
Umożliwienie wspólnego rozliczania podatku VAT przez dwóch lub więcej podatników w ramach grup VAT |
|
Nie ma możliwości wspólnego podatku VAT przez dwóch lub więcej podatników |
Możliwe będzie wspólne rozliczanie podatku VAT przez dwóch lub więcej podatników w ramach tzw. grup VAT. Żeby powstała grupa VAT konieczne będzie łącznie spełnienie trzech warunków, tj.: 1) istnienie grupy powiązanych ze sobą finansowo, ekonomicznie i organizacyjnie podmiotów posiadających siedzibę na terytorium kraju lub prowadzących działalność gospodarczą na terytorium kraju za pośrednictwem oddziału położonego na terytorium kraju, 2) zawarcie przez tę grupę podmiotów umowy o utworzenie grupy VAT, 3) zarejestrowanie grupy VAT jako podatnika podatku VAT. Od momentu uzyskania przez grupę VAT statusu podatnika w zakresie praw i obowiązków VAT grupę VAT reprezentować będzie przedstawiciel. |
Określenie sankcji za niezapewnienie współpracy kasy online z terminalem płatniczym |
|
Nie ma obowiązek zapewnienia współpracy kasy online z terminalem płatniczym, a w konsekwencji nie istnieją sankcje za naruszanie takiego obowiązku. |
Podatnicy mieć będą obowiązek zapewnienia współpracy kasy online z terminalem płatniczym. Na podatników naruszających ten obowiązek będzie mogła zostać nałożona kara pieniężna w wysokości do 5.000 zł. |